Trong vòng 5 năm tới, hơn 1/3 các kỹ năng (35%) được xem là quan trọng cho người lao động hiện nay sẽ có sự thay đổi.
Đến năm 2020, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (Industry 4.0) sẽ tạo ra những thế hệ robot tiên tiến tự di chuyển, trí thông minh nhân tạo, máy học tập, vật liệu tiên tiến, công nghệ sinh học và gen.
Những tiến bộ này sẽ thay đổi cách chúng ta sống và làm việc. Một số công việc sẽ biến mất, số khác sẽ phát triển và một số công việc thậm chí không tồn tại ngày nay sẽ trở nên phổ biến. Điều chắc chắn là lực lượng lao động trong tương lai sẽ cần phải sắp xếp lại các kỹ năng của mình để bắt kịp sự thay đổi.
Báo cáo “Tương lai của việc làm” của Diễn đàn kinh tế thế giới 2016 đã phân tích những vấn đề chiến lược liên quan đến việc làm, kỹ năng và lực lượng lao động cho tương lai.
Báo cáo đã đặt câu hỏi đối với các giám đốc nhân sự và phụ trách chiến lược từ các nhà tuyển dụng hàng đầu thế giới về ý nghĩa của những thay đổi hiện tại, cụ thể về việc làm, kỹ năng và tuyển dụng giữa các ngành cũng như khu vực.
Những kỹ năng nào sẽ thay đổi nhiều nhất?
Sáng tạo sẽ trở thành một trong ba kỹ năng hàng đầu người lao động cần có. Với tốc độ phát triển sản phẩm mới nhanh như vũ bão, với công nghệ mới và cách làm việc mới, người lao động phải trở nên sáng tạo hơn để có thể hưởng lợi từ những thay đổi này.
Robot có thể giúp chúng ta nhanh hơn, nhưng chúng không thể (hay chưa thể) sáng tạo được như con người.
Trong khi đàm phán và linh hoạt là hai kỹ năng có thứ hạng cao trong danh sách năm 2015 thì đến năm 2020 chúng đã rơi khỏi top 10 khi mà máy móc sử dụng dữ liệu lớn đã bắt đầu giúp chúng ta ra quyết định.
Một cuộc khảo sát được thực hiện bởi Hội đồng Chương trình nghị sự toàn cầu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới về tương lai của phần mềm và Xã hội cho thấy người dân mong đợi máy móc trang bị trí tuệ nhân tạo sẽ là một thành viên của hội đồng quản trị trong công ty đến năm 2026.
Tương tự như vậy, biết lắng nghe (chủ động) được coi là một kỹ năng cốt lõi ngày nay sẽ biến mất hoàn toàn khỏi top 10. Trí tuệ cảm xúc (emotional intelligence – EI, thường dùng với hàm nghĩa nói về chỉ số cảm xúc – EQ - của mỗi cá nhân – theo Wikipedia), một kỹ năng không có trong danh sách hôm nay sẽ trở thành một trong những kỹ năng hàng đầu cần cho tất cả mọi người.
Sự gián đoạn giữa các ngành công nghiệp
Bản chất của sự thay đổi sẽ phụ thuộc rất nhiều vào từng ngành công nghiệp. Ví dụ ngành công nghiệp giải trí và truyền thông toàn cầu đã chứng kiến rất nhiều thay đổi trong 5 năm qua.
Tuy nhiên, các lĩnh vực tài chính và đầu tư vẫn chưa chuyển hoá hoàn toàn. Những người làm việc trong lĩnh vực bán hàng và sản xuất sẽ cần những kỹ năng mới, chẳng hạn như hiểu biết về công nghệ.
Một số ngành khác thì tiềm năng đang ở phía trước. Internet di động và công nghệ điện toán đám mây đã ảnh hưởng đến cách chúng ta làm việc. Trí tuệ nhân tạo, in ấn 3D và các vật liệu tiên tiến vẫn còn đang trong giai đoạn đầu của tiến trình sử dụng, nhưng tốc độ thay đổi sẽ rất nhanh chóng.
Thay đổi sẽ không chờ chúng ta: các nhà lãnh đạo kinh doanh, giáo dục và các chính phủ cần phải chủ động lên kỹ năng và bồi dưỡng để mọi người có thể được hưởng lợi từ cuộc Cách mạng công nghiệp thứ tư.